O tym, jak pandemia koronawirusa wpłynie na funkcjonowanie Banku Gospodarstwa Krajowego, firmy i rynek finansowy w Polsce, tłumaczy red. beinsured wiceprezes BGK Radosław Kwiecień.
- Jakie procedury i wewnętrzne rozwiązania wdrożyła Państwa organizacja w związku z ogłoszonym w Polsce stanem zagrożenia epidemiologicznego?
Najważniejsze dla banku jest bezpieczeństwo jego pracowników. Jeszcze przed pojawieniem się pierwszych zachorowań na terenie naszego kraju powołaliśmy sztab kryzysowy, który jest odpowiedzialny za monitorowanie sytuacji i podejmowanie decyzji mających wpływ na działalność operacyjną banku. Sztab podjął decyzję o przejściu na realizację procesów w trybie tzw. home office. Oczywiście wiązało się to z oddelegowaniem większości pracowników do pracy zdalnej. W pierwszej kolejności zabezpieczaliśmy procesy krytyczne i istotne. Sztab wydał również szereg zaleceń jak odwołanie delegacji krajowych i zagranicznych do końca kwietnia, a także nieuczestniczenie w spotkaniach. Oczywiście prowadzimy swoją działalność biznesową, a konieczne spotkania odbywamy przy pomocy wideo- lub telekonferencji. Pracownicy banku również zaprzestali osobistego uczestnictwa w wewnętrznych spotkaniach, rozmowy takie również odbywają się za pomocą wideokonferencji.
Ważą sprawą jest oczywiście komunikacja, pracownicy banku są systematycznie informowani o sytuacji organizacji i ważnych sprawach zewnętrznych wpływających na nasze funkcjonowanie, a także o sposobach zminimalizowania ryzyka zakażenia poprzez stosowanie odpowiednich środków prewencyjnych.
Realizujemy procesy biznesowe i operacyjne bez zakłóceń. W przypadku dalszego negatywnego rozwoju sytuacji i zwiększania obostrzeń dotyczących np. przemieszczania się, mamy wypracowane procedury, aby zmiany w organizacji pracy banku były w jak najmniejszym stopniu odczuwalne przez klientów banku i w jak najmniejszym stopniu wpływały na kluczowe procesy biznesowe i operacyjne.
- Jak pandemia wpłynie na rynek finansowy w Polsce?
Ponieważ nie wiemy jak kryzys będzie przebiegał, a szczególnie jak długo będzie trwał ten stan, to trudno jest obecnie tworzyć konkretne przewidywania dotyczące tego, jaki on będzie miał wpływ na rynek finansowy. W tej chwili na rynkach obserwujemy bardzo nerwowe zachowania prowadzące do dużych wahań właściwie wszystkich instrumentów. Koncentrujemy się i aktywnie działamy w przygotowaniach instrumentów pomocowych dla przedsiębiorców, ale i rynku bankowego w celu łagodzenia bieżących skutków kryzysu. Rozpoczęliśmy prace nad rozwiązaniami, które będą potrzebne do rozpędzenia gospodarki po okresie pandemii.
Jesteśmy świadomi, że szczególnie narażone na obecne zmienne warunki rynkowe i wynikające z nich ryzyka są rynki krajów niebędących tzw. bezpiecznymi przystaniami, a takim krajem jest Polska. Bardzo ważna w tym przypadku jest polityka prowadzona przez banki centralne, w tym Narodowy Bank Polski, ale i regulatorów rynku czyli KNF i EBA (European Banking Authority). Podjęte po raz pierwszy w historii przez NBP tzw. niestandardowe narzędzia polityki monetarnej, jak np. skup obligacji skarbowych, są bardzo istotnym czynnikiem wspierającym stabilność rynku finansowego w Polsce. Umożliwiają one uruchomienie środków na finansowanie płynności rynku finansowego, a tym samym system może wesprzeć przedsiębiorstwa zagrożone upadłością. Bardzo ważne jest, by interwencje NBP prowadzone były w sposób elastyczny i w dobrej komunikacji z uczestnikami rynku.
Swój znaczący wpływ w minimalizowanie negatywnych skutków kryzysu na polską gospodarkę ma również państwowy bank rozwoju czyli Bank Gospodarstwa Krajowego, który zaangażował się w tworzenie tzw. tarczy antykryzysowej.
- Jakie zmiany w funkcjonowaniu przedsiębiorstw może wywołać aktualna sytuacja?
Należy spodziewać się znaczącego spadku produkcji w praktycznie każdej branży i w każdym profilu przedsiębiorstw, choć najmocniej sytuację odczują mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa. Sfera usług również jest mocno dotknięta kryzysem. Dlatego też przygotowaliśmy różne możliwości wsparcia przedsiębiorców. Pierwsze koło ratunkowe to podwyższenie kwoty gwarancji de minimis. Pomoc wzrosła z 60 do 80 procent kwoty kredytu, a BGK zrezygnował też z prowizji przy udzielaniu gwarancji do końca grudnia 2020 r. Dodatkowo, okres gwarancji dla kredytu obrotowego został wydłużony z 27 do 39 miesięcy.
Z tych gwarancji będą mogły skorzystać wszystkie mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, niezależnie od branży, jeśli spełniają dotychczasowe kryteria programu gwarancji de minimis.
Drugim rozwiązaniem jest utworzenie Funduszu Gwarancji Płynnościowych. To z tego funduszu udzielane mają być gwarancje dla średnich i dużych firm dotkniętych skutkami pandemii COVID-19. Z gwarancji będą mogły skorzystać firmy, które na 1 lutego 2020 r. nie miały zaległości w ZUS, US i banku kredytującym. Łączna wartość kredytów zabezpieczonych gwarancjami może wynieść ok. 100 mld zł, a gwarancje z Funduszu Gwarancji Płynnościowych mają być udzielane do końca 2020 r.
Trzecia propozycja BGK to system dopłat do oprocentowania kredytów.
- Jakie rozwiązania wspierające rynek finansowy powinien wdrożyć rząd w związku z pandemią?
Rząd obecnie skoncentrował się na przedsiębiorcach i rynku pracy, ponieważ obecny kryzys dotyka przede wszystkim sfery realnej. Rząd przedstawił pakiet pomocowy, który uruchomi 212 mld PLN, czyli ok. 10% PKB. Pakiet obejmuje pięć filarów. Pierwszy z nich to bezpieczeństwo pracowników (obejmuje m. in. dopłaty do wynagrodzeń), drugi to wsparcie przedsiębiorstw (m.in. finansowanie firm), trzeci zakłada wsparcie służby zdrowia (m.in. wydatki na szpitale,) czwarty przeznaczony jest dla sektora finansowego, piąty będzie pobudzał inwestycje publiczne (fundusz rządowy o wartości do 30 mld PLN). Ten pakiet wpływa również na rynek finansowy. Utrzymanie przedsiębiorstw „na powierzchni” i uniknięcie fali bankructw ma bezpośredni wpływ na banki. Wzrost poziomu ryzyka kredytowego, a tym samym wzrost poziomu odpisów, czyli kosztów ryzyka, ma duży wpływ na kondycję finansową sektora bankowego. Banki muszą być gotowe na udzielenie przedsiębiorcom dużego wsparcia płynnościowego. Poza tym również sektor podejmuje swoje inicjatywy, takie jak np. wakacje kredytowe.
