Z zakresu Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. 2015 poz. 1844), dzisiaj chciałbym poświęcić nieco uwagi definicji osób pełniących kluczowe funkcje.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 26 ustawy, osoby pełniące kluczowe funkcje to:
a) członkowie zarządu i członkowie rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń albo zakładu reasekuracji oraz osoby nadzorujące w takim zakładzie inne kluczowe funkcje, w szczególności funkcję zarządzania ryzykiem, funkcję zgodności z przepisami, funkcję audytu wewnętrznego i funkcję aktuarialną,
b) członkowie rady administrującej spółki europejskiej, w której przyjęto system monistyczny, oraz osoby nadzorujące w takiej spółce inne kluczowe funkcje, w szczególności funkcję zarządzania ryzykiem, funkcję zgodności z przepisami, funkcję audytu wewnętrznego i funkcję aktuarialną;
Pojęcie osób pełniących kluczowe funkcje to kolejne novum w stosunku do przepisów wcześniej obowiązującej ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Wprowadzenie tej definicji jest konsekwencją implementacji dyrektywy Wypłacalność II. Zgodnie z pkt 29 preambuły tej dyrektywy, niektóre ryzyka mogą być właściwie uwzględnione jedynie poprzez wymogi dotyczące zarządzania, a nie poprzez wymogi ilościowe, wyrażone w postaci kapitałowego wymogu wypłacalności. Przepisy dyrektywy zobowiązują więc państwa członkowskie do przyjęcia regulacji nakładających na zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji wymóg wprowadzenia systemu zarządzania obejmującego funkcje zarządzania ryzykiem, zgodności z przepisami, audytu wewnętrznego oraz funkcję aktuarialną. Funkcje te dyrektywa uznaje za kluczowe, a osoby je wykonujące powinny spełniać wymogi dotyczące kompetencji i reputacji. W myśl przepisów dyrektywy wymogi te powinny spełniać osoby, które faktycznie zarządzają zakładem ubezpieczeń albo zakładem reasekuracji lub pełnią inne kluczowe funkcje. Katalog osób pełniących kluczowe funkcje, oprócz członków zarządu i członków rady nadzorczej, objął również osobę nadzorującą system zarządzania ryzykiem, osobę nadzorującą funkcję zgodności z przepisami, osobę nadzorującą funkcję audytu wewnętrznego oraz aktuariusza nadzorującego funkcję aktuarialną. Wobec wprowadzenia możliwości wykonywania działalności ubezpieczeniowej i działalności reasekuracyjnej również w formie spółki, za osoby pełniące kluczowe funkcje uznani zostali ponadto członkowie rady administrującej spółki europejskiej, w której przyjęto system monistyczny.
Jednocześnie należy zauważyć, że na wymogi i kwalifikacje, jakie powinna spełniać osoba pełniąca kluczowe funkcje w zakładzie ubezpieczeń czy zakładzie reasekuracji, wskazuje art. 48 ustawy. Natomiast art. 49 nakłada na zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji obowiązek informowania organu nadzoru o wszelkich zmianach w kręgu osób, które faktycznie zarządzają zakładem lub pełnią inne kluczowe funkcje, z podaniem wszystkich informacji niezbędnych do oceny, czy nowe osoby powołane na stanowiska kierownicze w zakładzie spełniają wymogi dotyczące kompetencji i reputacji.
Omawiana definicja ma charakter otwarty, gdyż nie można wykluczyć, że zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji albo przepisy aktu wykonawczego Komisji Europejskiej określą w sposób bardziej precyzyjny katalog osób, w odniesieniu do których przepisy prawa krajowego powinny wymagać spełnienia wymogów dotyczących kompetencji i reputacji.