Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 31 maja 2016 r. (sygn. akt IBPB-2-1/4511-207/16/AD) stwierdził, że sfinansowanie przez pracodawcę kosztów objęcia pracowników delegowanych za granicę ubezpieczeniem nie generuje po stronie pracowników przychodu do opodatkowania.
Rozpatrywana sprawa dotyczyła spółki, która w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy m.in. usługi związane z montażem, remontem oraz konserwacją wszelkiego rodzaju technologicznych linii produkcyjnych. Oferowane usługi, wykonywane są w różnych lokalizacjach na całym świecie, głównie poza terenem Rzeczpospolitej Polskiej, a na terenie Państw Członkowskich Unii Europejskiej. Spółka posiada zawartą z zakładem ubezpieczeń w formie polisy otwartej umowę grupowego ubezpieczenia kosztów leczenia poniesionych pracownika, który w okresie wyjazdu oraz pobytu za granicą musiał niezwłocznie poddać się leczeniu w związku z nagłym zachorowaniem bądź nieszczęśliwym wypadkiem za granicą – w zakresie niezbędnym do przywrócenia stanu zdrowia umożliwiającego powrót albo transport tegoż pracownika do miejsca zamieszkania lub placówki medycznej na terenie Rzeczpospolitej Polskiej tzw. „Ubezpieczenie kosztów leczenia” oraz powiązaną z nim usługę tzw. „Assistance” obejmujące organizację i pokrycie kosztów udzielenia pomocy za granicą w następstwie zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową.
Pracownicy delegowani, na żadnym etapie świadczenia pracy na rzecz pracodawcy, nie składają oświadczeń woli w zakresie chęci objęcia ich ubezpieczeniem. Decyzja w tej kwestii pozostaje w wyłącznej gestii Wnioskodawcy, który zgłasza pracownika do ubezpieczenia bez jego zgody i wiedzy. Pracownicy delegowani nie mają też żadnej możliwości „zrezygnowania” z ubezpieczenia. Pracownicy są obejmowani ubezpieczeniem jedynie na okres pobytu za granicą w związku z wykonywaniem przez nich pracy na rzecz Wnioskodawcy w ramach. Całość kosztów związanych z ubezpieczeniem pracownika ponosi Wnioskodawca. Wypłata ewentualnych świadczeń z tytułu zawartego ubezpieczenia ma następować do rąk ubezpieczonego pracownika delegowanego.
W ocenie spółki, pokrycie przez nią kosztów objęcia pracownika delegowanego za granicę ww. ubezpieczeniem, nie spowoduje powstania po stronie tego pracownika przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w postaci nieodpłatnego świadczenia. W związku z powyższym pracodawca nie ma obowiązku uwzględniać wartości pokrytych kosztów ubezpieczenia pracownika delegowanego, w kwocie przychodu pracownika delegowanego ze stosunku pracy, a tym samym obliczać i pobierać z tego tytułu od pracownika zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Przywoływany przez wnioskującą spółkę art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje, że przychodami ze stosunku pracy są nie tylko wypłaty pieniężne, ale również wartość innych otrzymanych lub pozostawionych do dyspozycji pracownika świadczeń pieniężnych lub rzeczowych wynikających ze stosunku pracy. W szczególności, przychodami ze stosunku pracy jest wartość innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez pracownika, czego ustawa precyzyjnie nie definiuje. Kwestię tę doprecyzował Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13. Orzekł, że stwierdzenie „inne nieodpłatne świadczenie” z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza wyłącznie przysporzenie majątkowe o indywidualnie określonej wartości. Trybunał uznał, iż nie stanowi przychodu pracownika wartość ubezpieczenia pracownika w czasie wykonywania przez niego pracy. Ponadto, w uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że świadczenia uzyskiwane od pracodawcy, niezależnie od tego czy są one dokonywane w formie pieniężnej czy w formie świadczenia rzeczowego lub usługi, aby podlegały opodatkowaniu muszą prowadzić do pojawienia się po stronie pracownika dochodu, czyli korzyści majątkowej, która może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów albo do zaoszczędzenia wydatków )co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub usługi). Ponadto Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że za przychód pracownika z tytułu otrzymania „innych nieodpłatnych świadczeń” mogą być uznane świadczenia, które spełniają wszystkie poniższe warunki:
- po pierwsze zostały spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musiałby ponieść,
- po drugie, zostały spełnione za zgodą pracownika (pracownik skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
- po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Spółka we wniosku argumentowała, że żadne z powyższych warunków nie jest spełniane w przypadku ubezpieczania pracowników delegowanych przez pracodawcę, gdyż:
- ubezpieczenie nie stanowi świadczenia obiektywnie leżącego w interesie pracownika delegowanego (zasadniczym beneficjentem jest Wnioskodawca);
- objęcie pracownika delegowanego ubezpieczeniem następuje bez wyrażenia przez niego zgody w tym zakresie;
- ubezpieczenie nie jest adresowane do konkretnego pracownika, ale do pewnej zbiorowości spełniającej określone kryteria (brak jest tym samym elementu indywidualizacji świadczenia);
- brak jest bezwzględnej realności świadczenia po stronie pracownika (sam fakt objęcia pracownika ubezpieczeniem nie generuje po jego stronie realnych korzyści materialnych).
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zgodził się ze stanowiskiem podatnik, stwierdzając, że opłacenie przez Wnioskodawcę kosztów ubezpieczenia (wraz z usługą Assistance) wskazanych w przedstawionym stanie faktycznym na rzecz pracowników nie stanowi dla pracownika przychodu ze stosunku pracy i w konsekwencji na Wnioskodawcy – jako płatniku – nie ciąży obowiązek obliczenia, potrącenia oraz odprowadzenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu.
Dyrektor w interpretacji przypomniał, że są świadczenia, które gwarantują higieniczne i bezpieczne warunki pracy i służą jej organizacji (umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy), których spełnienie leży przede wszystkim w interesie pracodawcy w celu odpowiedniego zorganizowania własnej działalności gospodarczej, która musi być nastawiona ze swej istoty na osiągnięcie przychodów. W takim przypadku pracownik korzysta z tych świadczeń (w ramach wykonywania przypisanej pracy), jednak dla niego jest to korzyść niewychodząca na zewnątrz stosunku pracy i niestanowiąca dochodu, będącego przedmiotem opodatkowania.
