Mecenas Grzegorz Prigan na łamach Dziennika Gazety Prawnej przedstawił propozycję planu wprowadzenia zmian w wymiarze sprawiedliwości, dedykowany osobom niezamożnym. „Zamiast dwóch kulejących i drogich systemów państwowych – sądowej i przedsądowej pomocy prawnej – widziałbym raczej wprowadzenie jednego systemu pomocy prawej dla osób niezamożnych, opartego wyłącznie na usługach profesjonalistów, bazując na ubezpieczeniu ochrony prawnej” – pisze w artykule „Reforma wymiaru sprawiedliwości: System pomocy prawnej dla osób niezamożnych [OPINIA]” dostępnym na portalu internetowym dziennika.
Mecenas wyjaśnia, że propozycja zmian jest odpowiedzią na potrzebę uregulowania kwestii udzielenia porad prawnych osobom niezamożnym. Natomiast jako cel pośredni wskazuje zwiększenie świadomości prawnej wśród niższych klas społecznych, pobudzenie rynku usług prawniczych dla osób fizycznych, jak też „spopularyzowanie ubezpieczeń ochrony prawnej Polsce”. Zdaniem Prigana, „koszty przedsądowej pomocy prawej to 100 mln złotych rocznie”, a koszty sądowej pomocy prawnej mogą wynieść nawet kilkaset mln zł w przeciągu roku. Dlatego też poprzez swoją propozycję chce dokonać obniżenia wysokości tych wydatków.
Proponowane zmiany zakładają powstanie systemu Empatia lub podobnego, który będzie służył do rejestracji osób niezamożnych. Osoba zapisana do systemu będzie mogła zgłosić się do ubezpieczyciela lub wybranego przez siebie prawnika po poradę prawną. W ciągu roku z bezpłatnej przedsądowej porady będzie można skorzystać 5 razy, a z porady sądowej bez ograniczeń. Zadaniem zakładu ubezpieczeń byłaby wypłata rekompensat za koszty związane z zakupem znaczków sądowych, zastępstwem procesowym, jak obecnie jest to gwarantowane przy komercyjnych ubezpieczeniach ochrony prawnej. Poza tym, zakład ubezpieczeń, wybrany w trybie zamówienia publicznego, byłby odpowiedzialny za obsługę administracyjną systemu, co zwolniłoby Skarb Państwa z kosztów administracyjnych „w zamian za płaconą składkę ubezpieczeniową”.
Prigran wymienia zalety takiego rozwiązania. Wśród nich wskazuje m. in. na obniżenie kosztów udzielania bezpłatnej pomocy prawnej finansowej przez Skarb Państwa. Według Prigrana, opisana wyżej propozycja będzie miała także pozytywny wpływ na rynek ubezpieczeniowy i prawniczy oraz przyczyni się do pobudzenia rynku ubezpieczeniowego.
