Z dniem 1 czerwca 2021 roku zmianie uległy przepisy dotyczące kierowców i osób pieszych. Nowe regulacje prawne mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa pieszych przekraczających jezdnię, ujednolicenie dopuszczalnych prędkości pojazdów na obszarze zabudowanym niezależnie od pory, a także wprowadzenie konkretnego, dającego się wyznaczyć, minimalnego odstępu od poprzedzającego pojazdu podczas jazdy autostradą lub drogą ekspresową.
Pieszy również wchodząc na jezdnię lub torowisko, a nie jak dotychczas tylko przechodząc przez jezdnię lub torowisko, będzie obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, poza pewnymi wyjątkami, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych, a także wchodzący na nie będzie miał pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju. Zabrania się pieszemu korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię, w tym również przez przejście dla pieszych lub torowisko, w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.
Kierujący pojazdem (z wyłączeniem kierującego tramwajem) zbliżając się do przejścia dla pieszych, będzie obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście.
Inne ważne zmiany to wprowadzenie minimalnego odstępu między pojazdami poruszającymi się po autostradzie lub drodze ekspresowej oraz ujednolicenie dopuszczalnych prędkości pojazdów na obszarze zabudowanym niezależnie od pory.
Zmian jest sporo i potrzeba czasu, aby uczestnicy ruchu drogowego zaznajomili się z nimi wszystkimi i wprowadzili je do swojej codziennej praktyki. Nieznajomość przepisów nie zwalnia jednak z konieczności stosowania się do nich, dlatego warto skrupulatnie zapoznać się ze wszystkimi zmianami.
Z pewnością, powyżej przybliżone zmiany przepisów Prawa o ruchu drogowym w oczywisty sposób będą miały znaczenie dla wszystkich uczestników ruchu drogowego, a wpływ tych zmian na ich bezpieczeństwo będzie można ocenić po upływie określonego czasu ich stosowania.
Trzeba mieć na uwadze także, iż zapewne zmiany w Prawie o ruchu drogowym będą miały wpływ na rynek ubezpieczeń. Eksperci z Biura Rzecznika Finansowego zwracają uwagę na te zmiany i podkreślają, iż oprócz wpływu zmian przepisów na ogólną sytuację na drogach i bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego, mogą one, w dłuższym horyzoncie czasowym, mieć również wpływ na wysokość składek ubezpieczeniowych czy wysokość odszkodowań z OC komunikacyjnego posiadacza pojazdu, który spowoduje wypadek drogowy czy kolizję. Z wypowiedzi ekspertów Biura Rzecznika Finansowego wynika, iż Rzecznik będzie przyglądał się sytuacji i oceniał wpływ zmian przepisów prawa na sytuację osób poszkodowanych, w tym, analizie zostanie poddane także orzecznictwo sądowe w tego typu sprawach.
Zmiany przepisów, o których mowa, z pewnością „odbiją się” na postępowaniach likwidacyjnych dotyczących ww. szkód, w tym także na rozstrzygnięciach sądowych w przypadku sporów. Z jakiego powodu? Należy mieć na uwadze choćby przepis art. 362 Kodeksu cywilnego, który stanowi o przyczynieniu się poszkodowanego. Zgodnie z art. 362 Kodeksu cywilnego, jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Przepis ten jest bardzo ogólny, stąd problematyka przyczynienia się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody jest przedmiotem wielu stanowisk w doktrynie oraz bogatego orzecznictwa polskich sądów. Ta „enigmatyczność” art. 362 Kodeksu cywilnego spowodowana jest oczywiście różnorodnością stanów faktycznych mogących znaleźć się w zakresie stosowania przepisu. Do ustalenia przyczynienia się poszkodowanego konieczne jest stwierdzenie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy jego zachowaniem a szkodą.
Już teraz przepis ten ma praktyczne zastosowanie i wpływ na wysokość ustalanych czy zasądzanych świadczeń, przez jego zastosowanie przez zakład ubezpieczeń czy sąd rozpatrujący sprawę cywilną o wypłatę odszkodowania. W tym kontekście, obecnie, istotny może być także np. przepis zabraniający pieszemu korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przed jezdnię, torowisko czy przejście dla pieszych, w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku czy przejściu dla pieszych, w sytuacji jego zignorowania przez pieszego. Z drugiej strony jednak, równocześnie, trzeba mieć na względzie regulacje wymuszające większą ostrożność kierowców zbliżających się do przejść dla pieszych czy nakazujące kierowcom zmniejszenie prędkości przy dojeżdżaniu do przejścia dla pieszych.
Mając na uwadze powyższe, jak dotychczas, istotne będą przede wszystkim okoliczności wypadku i ich jednoznaczne ustalenie. Tutaj znaczenie, jak wcześniej, będą miały np. ustalenia Policji, biegłych z zakresu ruchu drogowego. Ostateczne rozstrzygnięcie, w przypadku sporu, zapadnie przed sądem cywilnym właściwym do rozpoznania danej sprawy.
