W opublikowanym 6 stycznia 2022 r. raporcie podsumowującym stosowanie dyrektywy w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (dalej: dyrektywa IDD), o którym pisaliśmy w artykule: EIOPA przygotowała raport w sprawie stosowania dyrektywy IDD Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (dalej: EIOPA) odniósł się do zakresu uprawnień przysługujących właściwym organom krajowym w sprawowaniu nadzoru.
W raporcie wskazano, że najpopularniejszymi narzędziami nadzorczymi stosowanymi przez krajowe organy nadzoru w celu monitorowania wdrażania dyrektywy IDD są kontrole przeprowadzane w siedzibie podmiotów nadzorowanych, monitorowanie poza siedzibą, a także podejmowanie innych działań o charakterze a priori.
EIOPA zauważa, iż w szczególności w odniesieniu do przeglądów tematycznych i działań związanych z nadzorem nad produktem, powyższe narzędzia nadzorcze są częściej wykorzystywane do monitorowania zakładów ubezpieczeń aniżeli pośredników ubezpieczeniowych. Prace EIOPA wykazały, że nadzór nad pośrednikami w wielu przypadkach nie koncentruje się na aspektach związanych z ich działalnością, a ogranicza się raczej do innych kwestii, w tym związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i zwalczaniem finansowania terroryzmu.
Zdaniem EIOPA, niektóre właściwe organy krajowe nie są wystarczająco upoważnione, aby wymagać od dystrybutorów ubezpieczeń przekazywania informacji niezbędnych do sprawowania właściwego nadzoru. Wskazano, iż nawet w trakcie opracowywania tego raportu wiele właściwych organów krajowych nie było w stanie dostarczyć szeregu informacji, których oczekiwała EIOPA.
W odniesieniu natomiast do przyjętych przez właściwe organy krajowe „innych działań nadzorczych w formie a priori” wynika, iż do najczęstszych należy m.in.: ocena uczciwości i nieposzlakowanej opinii pośredników ubezpieczeniowych – przy czym w tym przypadku niektóre właściwe organy krajowe oceniają np. brak uprzedniej karalności, ponadto w zakresie tych działań oceniają również wiedzę oraz weryfikują spełnianie obowiązku ustawicznego doskonalenia zawodowego czy podejmują czynności polegające na kierowaniu pism nadzorczych do dystrybutorów ubezpieczeń.
Co ciekawe, kilka właściwych organów krajowych (w tym polska Komisja Nadzoru Finansowego) wskazało, iż chciałoby móc podejmować działania kontrolne w formie „mystery shopping”, do których to nie są obecnie upoważnione. W ocenie EIOPA, chociaż korzystanie z metody „mystery shopping” może być wymagające pod względem czasu i zasobów, pozwala ono na zidentyfikowanie nieprawidłowości, a w wielu przypadkach może być bardziej efektywne niż wielokrotne kontrole w siedzibie. Takie narzędzie, choć pomocne do wykrywania nieprawidłowości w prowadzeniu działalności gospodarczej, nie jest jednak powszechnie stosowane przez właściwe organy krajowe. W powyższym zakresie Komisja Nadzoru Finansowego wskazała, iż choć byłaby zainteresowana sprawowaniem takiej formy nadzoru jest jednak mało prawdopodobnym, aby uzyskała takie uprawnienie, gdyż na gruncie prawa polskiego posiada je Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią publikacji, która znajduje się na stronie internetowej EIOPA pod adresem: https://www.eiopa.europa.eu/document-library/report/report-application-of-insurance-distribution-directive_en
