W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów został zamieszczony projekt ustawy o rozpatrywaniu reklamacji i sporów klientów podmiotów rynku finansowego oraz o Funduszu Edukacji Finansowej (UD125). Zakłada on przede wszystkim przejęcie dotychczasowych kompetencji Rzecznika Finansowego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W uzasadnieniu potrzeby wprowadzenia ustawy podano, że w obecnym stanie prawnym system ochrony konsumentów w Polsce jest dychotomiczny. Oznacza to, że równolegle funkcjonują na nim różne podmioty w zakresie prawidłowego funkcjonowania rynku finansowego – KNF, UOKiK, RF oraz powiatowi i miejscy rzecznicy konsumentów. Co więcej, „obecnie część kompetencji pozostających we właściwości Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest powielana przez Rzecznika Finansowego”, podano w uzasadnieniu.
W związku z tym, mając na celu zwiększenie efektywności w zakresie ochrony zbiorowych, jak i indywidualnych interesów klientów podmiotów rynku finansowego, niezbędnym jest zintegrowanie organów w tym zakresie. Także Najwyższa Izba Kontroli w 2013 r. wskazała, że główną przyczyną problemów konsumentów z uzyskaniem pomocy jest rozproszenie kompetencji pomiędzy poszczególnymi organami i instytucjami, odpowiedzialnymi za ochronę konsumentów. Wprowadza to ich w błąd co do instytucji kompetentnej do rozpatrzenia ich sprawy.
Projekt zakłada integrację podmiotów poprzez przejęcie większości dotychczasowych kompetencji Rzecznika Finansowego przez Prezesa UOKiK. Na mocy tej ustawy Prezes Urzędu będzie mógł interweniować w sprawach indywidualnych, wynikających ze składania reklamacji klientów na podmiot rynku finansowego. Jak tłumaczą autorzy projektu, zaletą tego rozwiązania będzie m.in. rozszerzenie dostępnych źródeł informacji na temat naruszeń występujących na rynku finansowym, co pozwoli na jego lepszy monitoring i przełoży się na zwiększenie efektywności postępowań w sprawach ochrony zbiorowych interesów konsumentów, a także bardziej efektywne i adekwatne wykorzystywanie instrumentów prawnych, którymi obecnie dysponuje UOKiK.
„Połączenie w ramach jednego organu zadań w zakresie ochrony interesów konsumentów na rynku finansowym pozwoli na prowadzenie spójnej i skutecznej kampanii informacyjnej dotyczących praw klientów rynku finansowego, a co za tym idzie zwiększenie jej skuteczności. Połączenie tych kompetencji oraz instrumentarium w rękach Prezesa Urzędu w znaczący sposób poprawi poziom ochrony konsumentów rynku finansowego, zapewni spójność działań z tym związanych, jak również dostosuje poziom ochrony do szybko zmieniających się realiów rynku finansowego”, podkreślono w uzasadnieniu.
Ponadto zgodnie z projektowanymi rozwiązaniami, postępowania z zakresu pozasądowego rozpatrywania sporów prowadzić będzie Koordynator do spraw pozasądowego rozwiązywania sporów między klientem a podmiotem rynku finansowego. Projekt przewiduje także dalsze funkcjonowanie Funduszu Edukacji Finansowej.
Planuje się, że rząd przyjmie projekt jeszcze w tym roku, w IV kwartale. Organem odpowiedzialnym za projekt jest Ministerstwo Finansów.
