Rekomendacja 12
Przedstawiając klientowi propozycję umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń powinien zaprezentować główne cechy produktu w taki sposób oraz w takim zakresie, by umożliwić klientowi zrozumienie jego specyfiki oraz związanego z nim ryzyka.
Przedstawiona Rekomendacja jest właściwie kluczowa z punktu widzenia celu, dla którego Rekomendacje dotyczące badania adekwatności produktu w ogóle wydano. Przecież cały proces oferowania produktu adekwatnego do potrzeb klienta nie miałby sensu, gdyby klient nie rozumiał, co tak naprawdę kupuje. Z tego też względu KNF nakazuje przedstawienie klientowi głównych cech produktu właśnie w taki sposób, aby zapewnić klientowi rozumienie, czym właściwie jest ubezpieczenie o charakterze inwestycyjnym i jakie może nieść za sobą ryzyka. O ile jednak cel jest, bez wątpienia, słuszny, o tyle sposób jego realizacji zaproponowany przez KNF może już rodzić wiele wątpliwości. W szczególności bardzo rozbudowany zakres informacji, jaki w tym wypadku powinien być przekazany klientowi, każe przypuszczać, że w większości przypadków klienci w ogóle nie będą zainteresowani ich analizą. Zgodnie z pkt 12.1 omawianej Rekomendacji, informacja na temat głównych cech produktu powinna zawierać:
- rodzaj instrumentu bazowego (pojedynczy instrument finansowy, indeks, koszyk instrumentów finansowych),
- wskazanie na ryzyko utraty kapitału,
- istotne wiadomości na temat osiąganych dotychczas wyników inwestycyjnych produktu, jeśli był on w ofercie zakładu ubezpieczeń,
- profil ryzyka,
- wysokość opłat zastrzeżonych w umowie ubezpieczenia i załączonych do niej dokumentach,
- wyraźne wskazanie – w przypadku wysokości świadczenia, wartości wykupu lub opłat – które wartości są stałe, które zmienne oraz które stanowią wyłącznie symulację, o ile zakład ubezpieczeń posługuje się symulacją; w przypadku wartości będących symulacją, zakład ubezpieczeń powinien wskazać klientowi, że podana wartość stanowi wyłącznie przykład i rzeczywista wartość świadczenia może być inna, w tym znacząco niższa.
Dodatkowo, prezentując informacje na temat występującego źródła ryzyka związanego z inwestowaniem zakład ubezpieczeń powinien określić, w sposób przybliżony, wpływ jego materializacji na wartość inwestycji biorąc pod uwagę składkę zapłaconą przez klienta.
Niezwykle istotny obowiązek wynika z pkt 12.5 tej Rekomendacji, który stanowi, że zakład ubezpieczeń powinien poinformować klienta przed zawarciem umowy ubezpieczenia, czy stosuje względem proponowanego produktu specjalne praktyki sprzedażowe, popierające sprzedaż tego właśnie produktu, w szczególności: premie lub dodatkowe wynagrodzenia, stawki procentowe prowizji uzależnione od wolumenu sprzedaży produktu. Zakład ubezpieczeń powinien także informować klientów o rodzajach świadczeń dodatkowych (w tym premiach inwestycyjnych typu „kick-back”) otrzymywanych przez zakład ubezpieczeń z tytułu ulokowania w funduszu inwestycyjnym środków finansowych pochodzących ze składek ubezpieczeniowych, wraz ze wskazaniem beneficjenta świadczenia oraz wysokości tego świadczenia, o ile zostało już ona określone.
