„Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich docierają sygnały wskazujące na brak należytego zabezpieczenia praw kandydatów na członków krajowego zakładu ubezpieczeń i krajowego zakładu reasekuracji, którzy poddawani są weryfikacji przez Komisję Nadzoru Finansowego.” Tak rozpoczyna Rzecznik Praw Obywatelskich, Adam Bodnar, swoje wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie decyzji wydawanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Skargi dotyczą braku wydania zgody przez Komisję Nadzoru Finansowego na powołanie dwóch członków zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń, w tym prezesa zarządu i członka zarządu odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem. Zdaniem KNF, kandydaci nie spełniali warunków określonych w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej dotyczących dawania rękojmi prowadzenia spraw zakładu w sposób należny.
„Zwracający się do mnie kandydaci, na których powołanie KNF nie wyraziła zgody ze względu na niespełnianie przez nich przesłanki rękojmi, wskazują na brak odpowiednich gwarancji proceduralnych prawidłowej kontroli decyzji podjętej przez KNF, w szczególności pod względem poczynionych w niej ustaleń faktycznych. W ich przekonaniu zakres kompetencji sądu administracyjnego nie wystarcza dla właściwej oceny przeprowadzonej przez KNF weryfikacji wszystkich kryteriów kształtujących pojęcie „rękojmia wykonywania zadań w sposób należyty” – napisał RPO w wystąpieniu.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwracił uwagę na konsekwencje odmownej decyzji KNF, jakie mogą dotknąć kandydatów. Adam Bodnar wymienił m.in. destabilizację kariery zawodowej kandydatów, utratę zaufania, bądź wykluczenie ze środowiska zawodowego. „W tym kontekście uznałem, że niezmiernie istotne jest zagwarantowanie odpowiedniej kontroli dokonywanych przez KFN ocen. Mam wątpliwości, czy aktualnie obowiązujące regulacje w tym obszarze eliminują wszelką arbitralność rozstrzygnięć KNF” – wyjaśnił RPO w swoim wystąpieniu.
RPO wskazał, że istotne jest, aby rozstrzygnięcia KNF były poddane nadzorowi eliminującemu wszelką arbitralność. Niestety, przysługujące sądom administracyjnym możliwości weryfikacji ustaleń organów administracyjnych są ograniczone. Sąd administracyjny zgodnie z Prawem o postępowaniu przed sądami administracyjnymi opiera kontrolę na materiale dowodowym zgromadzonym w postępowaniu przed organem administracji wydającym zaskarżoną decyzję. W wyniku tak prowadzonej procedury nie jest w stanie właściwie przeprowadzić weryfikacji ustaleń uznanych przez KNF za przejaw braku rękojmi. Rozpatrzenie sprawy często wymaga też od sędziego wiedzy specjalistycznej, a w toku postępowania przed sądem administracyjnym nie ma możliwości powołania dowodu z opinii biegłego.
Ponadto, Rzecznik podniósł, że, jego zdaniem, sądowa kontrola decyzji KNF nie realizuje standardów ukształtowanych w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na tle art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Finansów o zajęcie stanowiska wobec przedstawionego problemu.
