W tym Legal Flash’u przybliżymy Państwu najnowsze stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: UKNF) dotyczące sposobu prezentowania opłat w umowach ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (dalej: UFK).
28 stycznia br. UNKF opublikował „Stanowisko UKNF dotyczące sposobu prezentowania opłat w umowach ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym”. Urząd podkreślił, że umowę ubezpieczenia z UFK cechuje wysoki poziom złożoności i wynikająca z tego trudność zrozumienia przez klientów ryzyk z nią związanych. Szczególnie trudne do zrozumienia są postanowienia umów z UFK w zakresie opłat, do których poniesienia zobowiązuje się klient. Zakłady ubezpieczeń mają szeroki margines swobody w zakresie sposobu opisywania tych opłat. Niejednolite określanie tych opłat przez ubezpieczycieli uniemożliwia porównanie przez klienta warunków różnych umów.
Stanowisko UKNF wskazuje dziewięć przypadków niewłaściwego opisania opłat ponoszonych przez ubezpieczających w umowach ubezpieczenia z UFK. Te sposoby UKNF uznał za działanie z naruszeniem interesów ubezpieczających i ubezpieczonych. Wynika z nich, że umowa ubezpieczenia z UFK powinna zawierać informację, że z jej tytułu pobierane są opłaty odrębnie przez zakład ubezpieczeń oraz przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych (dalej: TFI). Nieprawidłowe jest odsyłanie w zakresie wysokości opłat pobieranych przez TFI do stron internetowych, które nie zawierają tej informacji. Ponadto, umowa ubezpieczenia z UFK powinna zawierać informację o ewentualnym otrzymywaniu przez zakład ubezpieczeń od TFI wynagrodzenia z tytułu lokowania środków finansowych pochodzących ze składek ubezpieczeniowych stanowiących aktywa UFK w fundusze inwestycyjne zarządzane przez to TFI.
W ocenie UKNF niewłaściwe jest też określanie ostatecznej opłaty ponoszonej przez klienta poprzez odesłanie do zasad ogólnych, określonych w aktach powszechnie obowiązującego prawa. W takiej sytuacji klient nie ma możliwości wyliczenia ostatecznej wysokości opłat bezpośrednio, na podstawie postanowień umowy ubezpieczenia z UFK. Zakłady ubezpieczeń powinny też bardziej jednoznacznie i precyzyjnie określać tytuły, z jakich pobierane są opłaty, terminy i okolicznościach pobierania opłat. Za niewłaściwe UKNF uznał brak lub nieprecyzyjne określenie w umowie ubezpieczenia z UFK okoliczności, w jakich zakład ubezpieczeń może dokonać indeksacji opłat.
UKNF zwrócił uwagę nawet na nieprecyzyjne tabele opłat stanowiące element umowy ubezpieczenia z UFK i tzw. „skorowidze” zawarte w treści warunków ubezpieczenia. Ponadto, w przypadku, w którym wysokość opłat w umowie ubezpieczenia z UFK jest obliczana z użyciem wzorów i pojęć z dziedziny matematyki, w umowie powinien znaleźć się przykład obrazujący sposób obliczenia takich opłat.
UKNF oczekuje, że oferowane od 1 czerwca 2022 r. umowy ubezpieczenia z UFK będą uwzględniały Stanowisko Urzędu. Sposób prezentowania przez zakłady ubezpieczeń opłat w umowach ubezpieczenia z UFK będzie weryfikowany w ramach działań nadzorczych podejmowanych w trybie on-site i off-site.
Rekomendacje CZTR:
Zakładom ubezpieczeń rekomendujemy przeanalizowanie i zweryfikowanie zgodności treści warunków umów ubezpieczenia z UFK, a następnie ewentualne dostosowanie do wymogów określonych przez KNF w Stanowisku.
