28 maja 2022 r. minął termin na wdrożenie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającej dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE (2005/29/WE oraz 2011/83/UE) w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (zwana dyrektywą Omnibus).
Choć implementacja do polskiego porządku prawnego jest jeszcze na etapie prac legislacyjnych, już dziś można stwierdzić, że zmiany będą miały znaczący wpływ na relacje przedsiębiorców z konsumentami, przede wszystkim w branży e-commerce. Znowelizowane zostaną przepisy niektórych aktów prawnych. Na przykład przepisy ustaw o prawach konsumenta oraz o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Ponadto dotknie to ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług.
Jednym z głównych celów dyrektywy Omnibus jest zapobieżenie praktykom polegającym na zawyżaniu cen bezpośrednio przed wyprzedażami. Dyrektywa Omnibus, celem uniknięcia stosowania takich praktyk, nakłada na sprzedawców obowiązek poinformowania konsumenta o najniższej cenie danego towaru lub usługi, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem danej obniżki ceny. W przypadku, gdy dany towar lub usługa znajduje się w obrocie krócej niż 30 dni, wówczas obok informacji o promocji, trzeba będzie podać również informację o najniższej cenie, która obowiązywała w okresie od dnia oferowania tego towaru lub usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. Według projektu ustawy, która ma implementować dyrektywę do polskiego porządku prawnego, nieprzestrzeganie obowiązku informowania o wcześniejszej cenie stosowanej przez przedsiębiorcę przed zastosowaniem obniżki, zagrożone będzie karą grzywny do 20 000 zł. Jeżeli naruszenia powtórzą się trzykrotnie w ciągu 12 miesięcy nawet do 40 000 zł.
Dyrektywa Omnibus zmierza również do zagwarantowania większej przejrzystości zakupów dokonywanych przez Internet, a także ujednolicenia obowiązków informacyjnych po stronie przedsiębiorcy. Istotna zmiana ma również zostać wprowadzona w zasadach publikowania opinii na temat nabywanych produktów. Zgodnie z nowymi wymogami prawnymi, przedsiębiorca, który umożliwia dostęp do opinii konsumentów o produktach, będzie miał obowiązek zapewniania, aby opinie konsumentów o sprzedającym lub jego produkcie pochodziły od osób, które rzeczywiście ten produkt nabyły albo go używały. Jeżeli tego nie zrobi, nie będzie mógł się nimi posługiwać bądź będzie mu groziła odpowiedzialność za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych.
Kolejną znaczącą zmianą będzie informowanie, dlaczego konsument korzystający z wyszukiwarki bądź platformy, widzi towary lub oferty w określonym porządku. Unijny prawodawca zauważył bowiem, że konsumenci często sugerują się tą kolejnością i wybierają pierwsze pozycje. Zgodnie z proponowaną zmianą, obecni przedsiębiorcy będący dostawcą internetowej platformy handlowej, która umożliwia konsumentom wyszukiwanie towarów lub usług oferowanych przez przedsiębiorców bądź inne podmioty, zostaną zobowiązani do informowania konsumentów o głównych parametrach determinujących wyniki tego wyszukiwania.
Dyrektywa Omnibus w swoim zakresie wprowadza również zakaz nieuczciwych praktyk rynkowych w zakresie podwójnej jakości produktów. Za nieuczciwą praktykę rynkową będzie mogło zostać uznane działanie przedsiębiorcy polegające na wprowadzaniu do obrotu towarów w takim samym opakowaniu, pod tą samą marką, ale posiadających różny skład i profil sensoryczny.
Biorąc pod uwagę szeroki zakres zmian, warto już dziś zapoznać się z projektem ustawy implementującej przepisy Dyrektywy Omnibus do polskiego porządku prawnego, jak również rozpocząć przygotowania nad ich wdrażaniem.
