W omawianej sprawie dziesięciu powodów, reprezentowanych przez tego samego pełnomocnika wystąpiło z dziesięcioma identycznie brzmiącymi pozwami o uznanie za niedozwolone postanowienia znajdującego się w regulaminie sklepu internetowego. Sąd I instancji – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie uwzględnił powództwo wskazując na niezgodność postanowień umownych z przepisami prawa.
Rozpoznając odwołanie od tego wyroku Sąd Apelacyjny (sygn. akt VI ACa 188/17) uznał, że celem wytoczenia powództwa o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone jest przede wszystkim usunięcie tego postanowienia z wzorca umowy, tak aby nie był więcej stosowany w umowach z konsumentami. Sąd zauważył, że w analizowanej sprawie pozwana zaprzestała posługiwania się wadliwym wzorcem umowy jeszcze przed wniesieniem pozwów. W chwili ich wnoszenia nie istniał indywidualny interes poszczególnych powodów, jako konsumentów, do usunięcia tego postanowienia z obrotu. Brak było również interesu publicznego, gdyż tożsame postanowienia były już wcześniej wpisane do rejestru Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Powództwa nie mogły zatem służyć wyeliminowaniu spornego postanowienia z wzorca, którym posługiwał się pozwany. Ponadto zamieszczenie kolejnego postanowienia w rejestrze o tożsamej treści nie służy żadnym celom, do których został przeznaczony ten rejestr.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego, klauzula nadużycia prawa podmiotowego określona w art. 5 k.c. może być stosowana do oceny wytoczenia powództwa o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone. Przy jej pomocy należy korygować zachowania podmiotów wytaczających powództwa, które są sprzeczne z elementarnym poczuciem słuszności. Ma to na celu uniknięcie wykorzystywania tej instytucji dla osiągnięcia celów nieakceptowalnych z przyczyn słusznościowych. Sąd wskazał też na szereg innych okoliczności, które powodowały, że wniesienie pozwów w omawianej sprawie nie miało na celu ochrony interesów konsumenta. Po pierwsze, powodowie całkowicie zbędnie wnieśli kilka jednobrzmiących pozwów, tego samego autorstwa. Po drugie, wszystkich powodów reprezentował ten sam pełnomocnik procesowy, co wskazywało na zorganizowane działanie. W ocenie sądu oczywistym było, że dla wpisu postanowienia do rejestru wystarczyłby jeden pozew, a przyczyną ich zwielokrotnienia były motywy natury finansowej – chęć uzyskania kosztów procesu (wynagrodzenia pełnomocnika) w kilku sprawach. W wyroku podkreślono, że z perspektywy pozwanego przedsiębiorcy, który zaprzestał posługiwania się niedozwolonym postanowieniem, działanie powodów stanowi jedynie nieuzasadnioną szykanę, skoro brak było godnego udzielenia ochrony celu wniesienia pozwów, a w konsekwencji pozew należało oddalić.
Zapadły wyrok odbiega od dotychczasowej linii orzeczniczej Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w podobnych sprawach. Do tej pory Sąd ten stał na stanowisku, że w przypadku stosowania klauzul abuzywnych we wzorcach umownych bezzasadne jest powoływanie się przez pozwanego na zasady współżycia społecznego wynikające z treści art. 5 k.c. Sąd stał na stanowisku, że podmioty wytaczające wiele powództw w podobny sposób są przedstawicielami konsumentów, broniących ich praw. Za niedopuszczalne uznawano ograniczanie prawa do sądu poprzez, reglamentowanie możliwości składania pozwów i określanie, czy i ile pozwów można złożyć przeciwko jednemu przedsiębiorcy. Podkreślano dodatkowo, że powoływanie się na zasady współżycia społecznego w momencie kiedy samemu narusza się obowiązujące przepisy jest niedopuszczalne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 lipca 2012 r., VI ACa 337/12).
