Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej (IPPB4/4511-1514/15-2/IM) uznał, że pokrycie przez pracodawcę wydatków na mieszkanie delegowanego pracownika nie jest dochodem tego ostatniego i nie trzeba naliczać i odprowadzać od tych wydatków PIT.
Stan faktyczny
W rozpatrywanej spółka zajmująca się zajmująca się produkcją, dystrybucją oraz obrotem hurtowym produktów leczniczych i suplementów diety, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zatrudniała pracowników, którym zapewnia różnego rodzaju świadczenia, w tym określone świadczenia zapewniane pracownikom mobilnym, w związku z ich oddelegowaniem do pracy zagranicą. Spółka miała wątpliwości co do sposobu opodatkowania świadczeń zapewnianych pracownikowi za wynajem mieszkania w trakcie podróżny służbowej. W związku z powyższym spółka złożyła do Urzędu Skarbowego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika z tytułu zapewnienia zakwaterowania pracownikowi w kraju oddelegowania.
Decyzja Izby Skarbowej
Dyrektor Izby Skarbowej wydał decyzję korzystną dla wnioskodawcy, w której stwierdził, że: „finansowanie przez Spółkę kosztów wynajmu mieszkania za granicą oraz asysty w poszukiwaniu mieszkania dla pracownika w kraju goszczącym, będących w bezpośrednim – związku z oddelegowaniem pracownika do pracy za granicą nie stanowi dla niego przychodu ze stosunku pracy łączącego go ze Spółką, a w konsekwencji Spółka, działając jako płatnik, nie ma obowiązku obliczenia, pobrania i odprowadzenia do urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych należnej od kwoty przedmiotowego świadczenia. Jest to konsekwencją faktu, że to właśnie na pracodawcy spoczywa ustawowy obowiązek zapewnienia prawidłowej organizacji pracy, którego to wypełnienie przejawia się nie tylko w zagwarantowaniu biurka, materiałów biurowych, pokryciu kosztów eksploatacji samochodu służbowego, ale także w zapewnieniu pracownikowi zakwaterowania w czasie jego oddelegowania do pracy za granicą, będącego warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy o należytej, oczekiwanej od niego jakości oraz w sposób maksymalnie wydajny, co w ostatecznym rozrachunku prowadzi do wygenerowania zysków po stronie pracodawcy”.
Linia orzecznicza
Fiskus w uzasadnieniu decyzji odwołał się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13), zgodnie z którym za przychód pracownika mogą być uznane wyłącznie te świadczenia, które zostały spełnione za zgodą pracownika – skorzystał z nich w pełni dobrowolnie, zostały spełnione w jego interesie – przyniosły mu korzyść majątkową w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków oraz korzyść ta jest wymierna i przypisana konkretnemu pracownikowi. W rezultacie tylko to nieodpłatne świadczenie na rzecz pracownika, które będzie posiadało wszystkie wymienione cechy, będzie stanowiło przychód podlegający opodatkowaniu według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Dyrektor w interpretacji przywołał także orzecznictwa innych sądów. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach orzekł w wyroku z dnia 23 października 2014 r. (sygn. akt Nr I SA/Ke 463/14), że „ponoszone przez pracowników mobilnych wydatki za noclegi mają bezpośredni związek z wykonywaniem obowiązków służbowych i są niezbędne do wykonywania tych zadań, a ich zwrot nie stanowi u pracowników przysporzenia majątkowego i nie może być traktowany jako przychód ze stosunku pracy w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pracownik nie otrzymuje „ świadczenia” w rozumieniu art. 12 ust. 1 ww. ustawy, gdyż Spółka jedynie zwraca pracownikowi wydatki ponoszone przez niego w interesie i na rzecz Wnioskodawcy. Ponieważ w tej sytuacji nie powstaje przychód po stronie pracownika, Spółka nie występuje w roli płatnika i nie ma obowiązku naliczania, pobierania i odprowadzania podatku, jak również sporządzania stosownych informacji podatkowych, zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 października 2014 r. (sygn. akt Nr II FSK 2387/12) stwierdził, że „aby korzyść (w tym przypadku zapewnienie pracownikowi mobilnemu tymczasowego zakwaterowania, noclegu, czy też innych dodatkowych świadczeń z tym związanych) uzyskana przez pracownika w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych stanowiła przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 PDOF niezbędne jest by była to faktyczna korzyść dla pracownika, otrzymana przez pracownika do własnej dyspozycji, którą może swobodnie zarządzać i rozporządzać, przeznaczając na zaspokojenie własnych potrzeb. Natomiast zapewnienie noclegu przez pracodawcę pracownikowi służy wyłącznie realizacji obowiązku pracowniczego – pracownik nie ma tutaj żadnej swobody w zarządzaniu i rozporządzeniu tym świadczeniem; wykorzystuje je w konkretnym celu wykonaniu swoich obowiązków pracowniczych”.
